تبیین عوامل ورود و گسترش آثار پائولو کوئلیو در ایران/محمدرضا انواری

پائولو کوئلیو رمان­نویس نامدار برزیلی است که افکار او به‌عنوان یکی از عرفان‌های نوظهور در ایران مطرح و آثار او از پرخواننده‌ترین کتاب‌های دهه‌های اخیر در سطح جهان است. کتاب‌های‌ او به‌ 56 زبان‌ ترجمه‌شده و خوانندگان‌ بی‌شمار او از 150 کشور، بافرهنگ‌ها‌ و اعتقادات‌ مختلف هستند. آثار او در ایران نیز در بین دانشجویان بیشترین خواننده را دارد تا جایی که کتاب کیمیاگر او یک‌بار پرفروش‌ترین کتاب سال در ایران شد؛ اما از منظر جامعه‌شناختی این سؤال به ذهن می­رسد که با توجه به‌نظام اسلامی ایران، چرا از آثار نویسندگانی مانند کوئلیو که دارای خاستگاه غیراسلامی است، در ایران استقبال می‌شود و چه عواملی باعث گسترش آثار کوئلیو در ایران شده است؟ در این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی، ابتدا با تکیه بر آمارهای موجود و با تحلیل ثانویه، میزان استقبال از آثار کوئلیو بررسی و سپس عوامل اثر‌گذار در گسترش آثار وی بررسی خواهد شد که از مهم‌ترین این عوامل، نقش نخبگان در ایجاد تغییرات اجتماعی است که با دو روش «تصمیم‌گیری» و «الگوسازی» صورت می‌گیرد. فعالیت گسترده ناشران و مترجمان او در ایران، سفر ده روزة او به ایران، حمایت­های دولتی در دوران اصلاحات، استفاده تبلیغی از فضای مجازی نیز برخی از عوامل گسترش آثار کوئلیو در ایران است.